Wat is graffiti en waarom is het een probleem?

Introductie

Graffiti is overal: van kleurrijke murals tot snelle, haastig gespoten tags. Hoewel sommige graffiti als kunst wordt gezien, wordt het merendeel beschouwd als vandalisme. Maar wat maakt graffiti precies zo’n probleem? In dit artikel duiken we dieper in de definitie, geschiedenis en gevolgen van graffiti, en waarom het aanpakken van dit fenomeen belangrijk is voor een leefbare omgeving.

De geschiedenis van graffiti

Hoewel graffiti vaak wordt geassocieerd met moderne tijden, bestaat het al duizenden jaren:

• Oudheid: Grotschilderingen en teksten in Egypte en Pompeï kunnen als vroege vormen van graffiti worden gezien.
• Middeleeuwen: Monniken en reizigers lieten inscripties achter op muren en rotsen.
• Hedendaagse graffiti: De moderne graffiti-beweging begon in de jaren ’60 in de Verenigde Staten, waar het deel werd van de hiphopcultuur. Het groeide uit tot een vorm van expressie, maar ook een symbool van verzet tegen de gevestigde orde.

Waarom is graffiti een probleem?

1.    Kosten voor verwijdering
Het verwijderen van graffiti is een kostbaar proces. In Nederland alleen al worden jaarlijks tientallen miljoenen euro’s uitgegeven aan het schoonmaken van graffiti. Voor bedrijven en particulieren kunnen de kosten variëren van honderden tot duizenden euro’s per incident.

2.    Negatieve invloed op de leefomgeving
Graffiti geeft vaak een signaal van verval. Onderzoek toont aan dat graffiti wordt geassocieerd met criminaliteit en onveiligheid. Bewoners van buurten met veel graffiti voelen zich minder veilig, en bezoekers vermijden deze gebieden eerder.

3.    Economische impact
Voor winkeliers en vastgoedeigenaren kan graffiti leiden tot waardevermindering van panden en minder klantentrek. Dit heeft een directe impact op de lokale economie.

4.    Milieuschade
De gebruikte verfsoorten en schoonmaakmiddelen zijn vaak schadelijk voor het milieu. Daarnaast wordt er veel verf gestolen, wat bijdraagt aan andere vormen van criminaliteit.
 

Wie zijn de daders?

Graffiti wordt vaak gepleegd door jongeren, maar er zijn verschillende profielen te onderscheiden:

1. Incidentele daders: Deze groep pleegt uit baldadigheid of verveling graffiti.
2. Taggers: Jongeren die bekendheid willen verwerven in de graffitiscene door hun naam of tag overal achter te laten.
3. Piecers: Deze groep richt zich op grotere kunstwerken en werkt vaak in teams. Hun doel is vaak het behalen van status binnen de scene.

Gevolgen voor slachtoffers van graffiti

De slachtoffers van graffiti zijn divers:

• Particulieren: Huiseigenaren zien hun gevels ontsierd, wat vaak resulteert in frustratie en schoonmaakkosten.
• Bedrijven: Graffiti kan klanten afschrikken en zorgen voor schade aan het imago.
• Overheden: Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het schoonhouden van openbare voorzieningen en gebouwen, wat een zware financiële last kan vormen.

De juridische kant van graffiti

Illegale graffiti wordt in Nederland behandeld als een strafbaar feit en valt onder vandalisme. Volgens het Wetboek van Strafrecht kan graffiti leiden tot boetes en, in ernstige gevallen, een taakstraf of gevangenisstraf. Daarnaast kunnen slachtoffers civiele schadevergoedingen eisen.

Veel gemeentes hebben extra regels opgenomen in hun Algemene Politieverordening (APV), waarin specifiek wordt verwezen naar graffiti en het vervoer van verfspuitbussen.
 

Oplossingen: Hoe pakken we het probleem aan?

1. Preventie: Anti-graffiti coatings, goede verlichting en camera’s kunnen voorkomen dat vandalen toeslaan.
2. Snel verwijderen: Hoe sneller graffiti wordt verwijderd, hoe minder het uitnodigt tot nieuwe bekladdingen.
3. Gemeenschapsinitiatieven: Betrek bewoners bij het schoonhouden van de buurt, bijvoorbeeld met georganiseerde schoonmaakacties.
4. Educatie: Jongeren bewust maken van de gevolgen van graffiti kan herhaling voorkomen.

Neem contact op voor meer informatie

Conclusie

Graffiti is een complex fenomeen dat varieert van kunst tot vandalisme. Hoewel het voor sommige jongeren een vorm van zelfexpressie is, brengt het grote problemen met zich mee voor eigenaren, gemeenschappen en de samenleving als geheel. Door een combinatie van preventie, snel handelen en samenwerking kunnen we graffiti effectief bestrijden en zorgen voor een schonere, veiligere omgeving.
 

Vraag vrijblijvend een offerte aan

Bron:

Manja Abraham (2010) Tekenen van leven, Graffiti; een internationale verkenning van het veld en de methodieken om ongewenste uitingen te bestrijden. DSP-groep, Amsterdam. Beschikbaar op Microsoft Word - Graffiti - kort def.doc (dsp-groep.nl)

Bram van Dijk en Manuel Lopez (1992)  Hoofdstuk Graffiti voor het Basishoek Criminaliteitspreventie. DSP-groep, Amsterdam. Beschikbaar op 92_32_Hoofdstuk-Graffiti-voor-het-Basisboek-Criminaliteitspreventie_32-1992.pdf (dsp-groep.nl)