Naast het beschermen van oppervlakken tegen graffiti komen wij als GevelMeesters ook een ander soort, vaak ongewenste, vervuiling tegen: Alg- en mos aangroei. In deze bijdrage gaan we verder in op het ontstaan, de soorten en de bestrijding hiervan.
Monumenten en andere minerale ondergronden die aan de buitenlucht blootgesteld zijn kunnen op den duur groen worden door begroeiing met alg en mos. Voedingsbodems hierbij zijn schaduw, vocht en vegetatie in de omgeving. Bij monumenten kan het bijdragen aan de monumentale uitstraling, maar vaak zijn het schadelijke ontwikkelingen.
Hoewel groene aanslag op gevels, stoep of oprit ook bij kunnen dragen tot het karakter van de tuin of woning wordt dit meestal ervaren als ongewenst en gevaarlijk door gladheid. Algen vormen op hun beurt een geliefde plaats voor korstmossen die zullen ontstaan bij aanwezigheid van voldoende algen. Algen en mossen zijn vaak een terugkerend probleem. Hoe krijg je dit beheersbaar op een milieuvriendelijke manier? Om algen te bestrijden is het belangrijk om een aantal zaken te begrijpen over de ontwikkeling van algen.
Algen vormen een ééncellige groenaanslag terwijl mossen meer kleine plantjes zijn. De soorten zijn meestal groen, maar zwarte en ook rode vormen komen ook voor.
Een korstmos is weer een samengroeien van een schimmel en een alg. Korstmossen komen in een grote diversiteit aan kleuren voor, denk aan rode, gele, grijsgroene en zwarte verschijningen. Korstmossen groeien vaak dicht tegen de ondergrond aan (vandaar de naam) en zijn hierdoor ook erg lastig te verwijderen.
Veel mossoorten hebben een voorkeur voor de ondergrond waarop zij ontstaan. Zure ondergronden (in de vorm van Ph) hebben hierin sterk de voorkeur, denk hierbij aan bepaalde baksteen soorten die aan deze zuurtegraad voldoen. Stenen ornamenten geven vaak weer andere soorten te zien. Nieuw beton is voor de mossoorten weer te basisch (tegenovergesteld van zuur).
Algen zijn helaas niet zo kieskeurig en groeien net zo makkelijk op vers beton. De zuurgraad van beton zal met de tijd verlagen waardoor ook hier mos kan groeien.
Algen en mossen ontwikkelen zich in de vochtige periodes van het jaar, als de zonlicht intensiteit laag is. Dit betekent dat vanaf oktober/november of december (de donkere maanden) de ontwikkeling sterk toeneemt. De maanden januari en februari zijn traditioneel de ‘piek’ maanden. Dan zijn de algen het beste zichtbaar. Na maart en april neemt de zonlicht intensiteit toe en wordt het warmer en vooral belangrijk: droger. Droogte en zonlicht zijn eigenlijk de beste remedie tegen algen. In de periodes van het jaar dat deze minder aanwezig zijn, kunnen we de algvorming wel remmen, maar nooit volledig tegengaan. Het idee achter onze alg remmende methode van reiniging (stoom) en impregnering is om de zichtbare algvorming zo ver mogelijk in het jaar te vertragen totdat het zonlicht en de droogte van de lente en de zomer deze taak van ons overneemt.
De golfbeweging die u in de afbeelding hierboven ziet is een schematische indicatie van alg- en mosvorming op een willekeurige fictieve plaats. In de praktijk zal het groen waarschijnlijk langer zichtbaar zijn, dit zal per locatie verschillen. Met het schema willen wij aangeven dat de golfbeweging (van de zichtbaarheid) door het impregneren naar beneden gedrukt zal worden.
Het volledig voorkomen van algen en daarmee ook mos aangroei is dus een zeer ingewikkelde opdracht. Naast de periode van het jaar hebben nog andere factoren invloed op de vorming van algen en mossen op een bepaalde plaats of gebouw. Denk hierbij aan de zon- en schaduwzijden en de ‘regenkant’ van gebouwen, maar ook afdaken, afwatering, en windstille hoeken zijn van invloed. Daarnaast speelt vegetatie een grote rol; hoge bomen en struiken versterken de vorming van algen en mos aangroei. Tenslotte is het bouwmateriaal zelf vaak een belangrijke factor. Op nieuwe bakstenen en beton is algvorming meer zichtbaar. Deels komt dit door de grotere porositeit van nieuwe bouwmaterialen, maar zeker ook door de ‘nieuwigheid’ waardoor de groene waas van algen extra opvalt.
De periodieke ontwikkeling van algen zal dus altijd een uitdaging blijven voor ontwerpers, beheerders en eigenaren die graag een schone uitstraling van hun bouwwerken zien. Vooral voor architecten is hier een rol weggelegd, denk aan voldoende afschot in liggende delen van gebouwen en kunstwerken (tunnels ed). Hierdoor kan worden voorkomen dat water lang stil staat op de ondergrond en zo onbedoeld een voedingsbodem vormt voor het ontstaan van de organismen.
GevelMeesters kan deze periode van het jaar overbruggen door intensieve stoomreiniging en hydrofobering: de zogenoemde alg remmende methode. Het volledig voorkomen van algvorming ligt echter buiten de mogelijkheden: Moedernatuur is daar simpelweg te flexibel voor.
Wilt u graag een passend advies? Neem contact met ons op